تأثیر فرارفت بر توازن انرژی در فرایند تبخیر- تعرق گیاه کلزا در منطقه تبریز

Authors

  • ابوالفضل مجنونی هریس
  • علی اشرف صدرالدینی
  • محمدرضا شکیبا
Abstract:

آزمایشی به منظور مطالعه تأثیر فرارفت بر توازن انرژی در فرایند تبخیر- تعرق زراعت کلزا در بهار سال 1389 طراحی و در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا گذاشته شد. گیاه کلزا در داخل لایسیمتر مستقر در وسط مزرعه 6/1 هکتاری کشت گردید. شدت تبخیر-تعرق، شاخص سطح برگ و ارتفاع گیاه در داخل لایسیمتر اندازه­گیری شدند. با استفاده از توازن انرژی در سطح مزرعه، ضریب پریستلی- تیلور ، نسبت مقدار تبخیر- تعرق حاصل از فرارفت به تبخیر- تعرق از سطوح پوشش گیاهی ، نسبت شدت تبخیر- تعرق لایسیمتری به تابش خالص رسیده به سطح مزرعه  در روزهای پس از کاشت، پدیده فرارفت در مزرعه کلزا تعیین شد. مقادیر منفی جریان گرمای محسوس (H)، وجود فرارفت از روز 39مین پس از کاشت را در منطقه تأیید کرد. مقادیر  و   نشان داد که در این منطقه فرارفت قابل توجهی بر فرایند تبخیر- تعرق مؤثر بوده­است. مقادیر  در برخی از روزهای فصل رشد کلزا به بالاتر از 60 درصد نیز رسید. این مسئله به روشنی تأثیر انرژی حاصل از فرارفت بر میزان تبخیر- تعرق را نشان می­دهد. در منطقه مورد مطالعه بجز فرارفت منطقه­ای، به دلیل کوچک بودن قطعات زیرکشت، متفاوت بودن زمان­های آبیاری مزارع مجاور و آیش بعضی از قطعات، فرارفت محلی نیز بوقوع می­پیوندد. بررسی­ها نشان داد، وقتی که شاخص سطح برگ به 1 و ارتفاع گیاه به 15 سانتی متر رسیدند، شیب دمایی بین قطعه زیرکشت و اطراف آن، که ناشی از افزایش تعرق مرتبط با LAI و ارتفاع بوته می­باشد، باعث منفی شدن   و H شده و فرارفت اتفاق می­افتد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی وقوع فرارفت در طول فصل رشد گیاهان زراعی بهاره و پاییزه در منطقه کرکج تبریز

        به­دلیل وجود فرارفت گرمایی، توازن انرژی در مزارع پوشیده از گیاه به­هم ریخته و مقداری انرژی اضافی از طریق جریان گرما از اراضی بدون پوشش گیاهی به طرف سطوح پوشیده گیاهی جریان می­­یابد و باعث افزایش تبخیر- تعرق می­گردد. مطالعه حاضر برای بررسی وقوع پدیده فرارفت گرمایی در مزرعه ذرت به­عنوان یک گیاه کشت بهاره و گندم زمستانه به­عنوان کشت پاییزه در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز ...

full text

تأثیر تغییر اقلیم بر تبخیر و تعرق گیاه مرجع و کمبود بارندگی در منطقه سمنان

افزایش انتشارگازهایگلخانه­ایدر دهه­های اخیر بر اثر فعالیت­های انسانی، منجر به گرم شدن زمین و تغییرات اقلیم گردیده است. پیش­بینی می­شود، افزایش دمای ناشی از تغییر اقلیم منجر به افزایش تبخیر و تعرق گردد. در این تحقیق، اثر تغییر اقلیم بر تبخیر و تعرق مرجع (ETo) و کمبود بارندگی (PD) در بازه زمانی 2010 تا 2099 در منطقه سمنان بررسی گردید. بدین منظور، برای در نظر گرفتن عدم قطعیت مدل­های AOGCM و سناریو...

full text

برآورد ضریب تشت تبخیر به‌منظور محاسبه تبخیر و تعرق گیاه مرجع در منطقه اهواز

     تعیین دقیق مقدار آبی که برای تبخیر و تعرق مصرف می‌شود، از عوامل اساسی در برنامه ریزی برای رسیدن به محصول بیشتر و از مهم‌ترین پارامتر‌های مدیریت آب در گیاهان می‌باشد. در شرایط عدم دسترسی به داده‌های دقیق لایسیمتری می‌توان از روش فائو پنمن مانتیث به عنوان روش استاندارد، برای ارزیابی نتایج تجربی استفاده کرد. در این تحقیق با استفاده از داده‌های 15 ساله (91-1377) هواشناسی اهواز، ضریب تشت تبخیر ...

full text

تخمین مقادیر روزانه نسبت تبخیر- تعرق مرجع یونجه به چمن و تعیین سهم مؤلفه‌های آئرودینامیکی و توازن انرژی در تبخیر- تعرق (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)

تبخیر- تعرق به­عنوان یکی از مؤلفه­های اصلی چرخه هیدرولوژیک دارای اهمیت فراوانی در مدیریت منابع آب و برنامه­ریزی آبیاری می­باشد. امروزه به­دلیل نبود داده­های لایسی­متری در بیشتر ایستگاه­های هواشناسی، از مقادیر تبخیر- تعرق مرجع حاصل از مدل استاندارد  فائو- پنمن - مونتیث استفاده می­شود. مدل یاد شده برای محاسبه تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن ( ) به­کار برده می­شود. از سوی دیگر، مدل پنمن- کیمبرلی نیز به­...

full text

کاربرد مدل توازن انرژی و داده‌های ماهواره لندست سنجنده TMدرتخمین تبخیر و تعرق

Spatial estimation of evapotranspiration (ET) rates is essential for agriculture and water resources management. This study aimed to estimate ET v an ET estimation algorithm called Surface Energy Balance Algorithms for Land (SEBAL) and also by using TM June 2009 satellite data in Damaneh region of Isfahan province. To calculate the ET, all the energy balance components and related parameters in...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 1

pages  223- 236

publication date 2013-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023